Nutella to jeden z najbardziej rozpoznawalnych na świecie produktów do smarowania pieczywa. Często kojarzony z deserami i słodkimi przekąskami, stanowi istotny element codziennej diety wielu osób, zwłaszcza dzieci i młodzieży. Choć jej smak niewątpliwie przyciąga, warto przyjrzeć się bliżej, ile cukru faktycznie zawiera Nutella oraz jak wpływa na organizm człowieka – szczególnie w kontekście gospodarki węglowodanowej, zdrowia metabolicznego i wpływu na poziom glukozy we krwi. W artykule analizujemy wartość odżywczą Nutelli, wyjaśniamy jej indeks glikemiczny, możliwe przeciwwskazania do regularnego spożycia, a także odpowiadamy na pytanie: ile łyżeczek cukru znajduje się w porcji tego kremu.
Właściwości produktu
Nutella to krem orzechowo-czekoladowy produkowany przez włoską firmę Ferrero. Główne składniki kremu to cukier, tłuszcz palmowy, orzechy laskowe (13%), mleko w proszku, kakao o obniżonej zawartości tłuszczu oraz emulgatory i aromaty.
Wartość odżywcza Nutelli
Według aktualnych danych producenta, wartość odżywcza Nutelli na 100 gramów produktu przedstawia się następująco:
– Wartość energetyczna: 2252 kJ / 539 kcal
– Tłuszcze: 30,9 g
– w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 10,6 g
– Węglowodany: 57,5 g
– w tym cukry: 56,3 g
– Białko: 6,3 g
– Sól: 0,107 g
Standardowa porcja Nutelli, zgodnie z informacjami podanymi przez producenta, to 15 gramów (około łyżka stołowa) – taka porcja zawiera:
– Wartość energetyczna: około 81 kcal
– Cukry: 8,4 g
– Tłuszcze: około 4,6 g
Ile łyżeczek cukru zawiera jedna porcja Nutelli?
W kontekście ilości dodawanego cukru warto przeliczyć zawartość cukru w porcji Nutelli na łyżeczki (jedna łyżeczka cukru = około 4 gramy). W jednej porcji, czyli 15 g Nutelli, zawarte jest około 8,4 g cukru, co odpowiada niemal 2,1 łyżeczkom cukru stołowego. Oznacza to, że jedno smarowanie kromki pieczywa kremem orzechowym dostarcza organizmowi niemal tyle samo cukru, co dwa kostki czekolady lub niewielka cola typu „mini”.
Indeks glikemiczny a cukrzyca
Indeks glikemiczny (IG) to parametr określający wpływ danego produktu spożywczego na poziom glukozy we krwi po jego spożyciu. Produkty o wysokim IG powodują szybki wzrost stężenia glukozy we krwi, co wiąże się z intensywną odpowiedzią insulinową organizmu.
Jaki jest indeks glikemiczny Nutelli?
Nutella posiada średni do wysokiego indeksu glikemicznego, wynoszący około 55–65. Jest to wartość zmienna, zależna m.in. od warunków spożycia: towarzyszących produktów, rodzaju pieczywa, ilości tłuszczów czy białka. Krem nie zawiera błonnika, co wpłynęłoby na wolniejszy wzrost glikemii.
Produkty o takim IG mogą powodować nagłe skoki poziomu cukru we krwi, co jest szczególnie istotne u osób z zaburzoną gospodarką insulinową – jak w przypadku cukrzycy typu 2, zespołu metabolicznego czy insulinooporności.
Wpływ Nutelli na glikemię
Po spożyciu Nutelli – szczególnie na czczo lub z wysokowęglowodanowym pieczywem – obserwuje się szybki wzrost glukozy we krwi, co może prowadzić do tzw. hiperglikemii poposiłkowej. U zdrowych osób organizm działa kompensacyjnie i wydziela proporcjonalną ilość insuliny, natomiast u osób z cukrzycą lub stanem przedcukrzycowym może dojść do utrzymującej się hiperglikemii, nasilającej procesy zapalne i stres oksydacyjny.
Czy warto włączyć Nutellę do diety?
Z punktu widzenia diety zrównoważonej, Nutella należy do produktów o wysokim stopniu przetworzenia, które powinny być spożywane okazjonalnie. Choć zawiera orzechy laskowe, które dostarczają cennych nienasyconych kwasów tłuszczowych, to ich ilość jest relatywnie niewielka. Główne źródła kaloryczności kremu to cukier i utwardzone tłuszcze roślinne, w tym tłuszcz palmowy.
Zawartość cukru i tłuszczu – perspektywa dietetyczna
W diecie zdrowej osoby dorosłej dzienne spożycie dodanych cukrów nie powinno przekraczać 10% całkowitego zapotrzebowania kalorycznego (według WHO, American Heart Association i innych towarzystw). Dla osoby spożywającej 2000 kcal dziennie oznacza to około 50 gramów cukru, co daje około:
– 12 łyżeczek cukru dziennie (maksymalnie)
– Jedno smarowanie Nutelli (15 g) dostarcza już niemal 2 z tych 12 łyżeczek
Regularne sięganie po Nutellę może więc prowadzić do nadmiernego spożycia cukru, co zwiększa ryzyko otyłości, insulinooporności, próchnicy zębów oraz zaburzeń lipidowych.
Wpływ na zdrowie dzieci
Dzieci są szczególnie wrażliwe na nadmiar cukru. Zgodnie z zaleceniami Europejskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN), ilość dodanych cukrów w diecie dzieci powinna być ograniczona do minimum. Kremy takie jak Nutella mogą silnie wpływać na preferencje smakowe dzieci, wzmacniając skłonność do produktów słodkich i ograniczając spożycie żywności naturalnej (owoce, warzywa, pełne ziarna).
Przeciwwskazania i grupy ryzyka
Z uwagi na wysoką zawartość cukru i tłuszczu, istnieją konkretne grupy osób, które powinny unikać regularnego spożywania Nutelli lub znacznie je ograniczyć.
Dla kogo Nutella nie jest wskazana?
– Osoby z cukrzycą typu 1 i 2: ze względu na trudne do kontrolowania skoki glikemii
– Osoby z insulinoopornością: produkt przyczynia się do pogłębiania zaburzeń metabolicznych
– Osoby z chorobami wątroby (np. stłuszczenie wątroby): wysoki ładunek energetyczny
– Osoby otyłe lub z nadwagą: produkt kaloryczny, niskowartościowy odżywczo
– Dzieci z ryzykiem rozwoju próchnicy: wysoka lepkość i obecność cukrów prostych sprzyjają kolonizacji bakterii próchnicotwórczych
– Osoby z hipertriglicerydemią: duża dawka cukru i tłuszczu może nasilać zaburzenia lipidowe
Zalecenia i podsumowanie
Nutella to produkt wysoko przetworzony, którego atrakcyjny smak idzie w parze z wysoką zawartością cukru i tłuszczu. W jednej porcji (15 g) znajduje się ponad 2 łyżeczki cukru, co odpowiada około 17% dziennej maksymalnej dawki dodanych cukrów zalecanej przez WHO. Spożywany okazjonalnie, w ramach urozmaiconej diety, nie musi być jednoznacznie szkodliwy, jednak nie powinien stanowić stałego elementu jadłospisu – zwłaszcza u osób z zaburzeniami metabolicznymi, dzieci i dorosłych z nadwagą czy cukrzycą typu 2.
Z punktu widzenia zdrowia publicznego warto promować świadome podejście do spożycia produktów zawierających „ukryte” cukry i dążyć do ich zredukowania w codziennej diecie. W zamian można rozważyć mniej przetworzone alternatywy – np. pasty z orzechów 100%, gorzkie kakao z bananem, awokado z kakao lub domowe kremy orzechowe bez dodatku cukru.
Świadome podejście do odżywiania wymaga znajomości nie tylko listy składników, ale także umiejętności ich interpretacji – a przeliczanie ilości cukru na realne jednostki, takie jak łyżeczki, jest prostym sposobem edukacji konsumenckiej każdego z nas.
